8+1 ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΛΗ

Μανώλης Οικονόμου - 15/01/2021 ΧΡΟΝΙΚΟ

Το βιβλίο αποτυπώνει τις σκέψεις της Μπούκης Μπαμπάλου, ως ενεργούς αρχιτέκτονος που ασκεί το επάγγελμα από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 και ως καθηγήτριας στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ, στην οποία διδάσκει από το 1971.
Η έκδοση προλογίζεται από τον Δημήτρη Φατούρο και αναφέρεται σε κορυφαίους, διεθνώς, αρχιτέκτονες -Le Corbusier, Alvaro Siza, Aldo van Eyck, Mies van der Rohe και Arata Isozaki. Οι επισκέψεις της σε εμβληματικά έργα τους αποτέλεσαν το υλικό στοχασμού που παρουσιάζεται στο βιβλίο και συγκροτείται από τις εξής τέσσερις θεματικές:

- ΓΙΑ ΤΟΝ LE CORBUSIER
- ΓΙΑ ΤΗΝ EΝΤΑΞΗ
- ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΣΧEΤΙΣΗ ΔΥΤΙΚHΣ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚHΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚHΣ
- ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΗΜOΣΙΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

Εννέα κείμενα που αποτέλεσαν ευκαιρία να διατυπωθούν, οριστικά προς το παρόν, οι σκέψεις μου για την αρχιτεκτονική στο πλαίσιο της πόλης. Προσεγγίζοντας την αρχιτεκτονική ως έργο και λόγο από γωνίες μη επίσημες, επιχειρώ να αναδείξω ποιότητες που πιθανά ξεφεύγουν από τις καθιερωμένες θεωρήσεις. Αυτή η αναζήτηση, σχεδόν εκτός πλαισίου, νομίζω πως μπορεί να φωτίσει τις επίσημες γενικές θεωρήσεις και τις βεβαιότητες που καμιά φορά αποδεχόμαστε άκριτα μέσα από τις επίσημες θεωρήσεις. Επιχειρώ μέσα από τους αρμούς να ανακαλύψω αυτά που δεν αναδεικνύονται, που συχνά χάνονται με τη γενίκευση, και που ίσως μια λεπτομερέστερη διερεύνησή τους θέσει υπό αμφισβήτηση την αρτιότητα της γενικής θεώρησης και προβάλει την επιτακτικότητα ενός αναστοχασμού επ' αυτής. Οι προσεγγίσεις μου δεν έχουν τον χαρακτήρα μιας αποστασιοποιημένης θεωρητικής ή ιστορικής ματιάς, αλλά τη ματιά μιας εν δράσει αρχιτεκτόνισσας που προσπαθεί μέσα από αυτή την ανάγνωση να συγκροτήσει τη δική της θεώρηση και πρακτική.

(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

«Η αναγνώριση της πολλαπλότητας των λέξεων είναι η κρίσιμη διαδικασία της συνάντησής τους με διαφορετικές κατηγορίες προθέσεων, σαφήνειας, ασάφειας, αποκάλυψης και απόκρυψης. Γι' αυτό και με επιμονή η Μπαμπάλου αναζητεί διαφορετικές διατυπώσεις, λέξεις και αναφορές, για να δείξει την πολυσημία και τις πολλαπλότητες του έργου. Οι λέξεις επανέρχονται οι ίδιες, στις ίδιες ή σε διαφορετικές περιπτώσεις, στο ίδιο ή σε διαφορετικό γεγονός, στην ίδια ή διαφορετική περιγραφή, αντιφατικές, διαφορετικές, επαναλαμβανόμενες ή μοναδικές ταυτότητες· είναι η επίμονη εκδοχή της δημιουργικής παρουσίας, της συμμετοχής του ανθρώπου στην κατοίκηση του χρόνου στον φυσικό κόσμο.»

(Δημήτρης Α. Φατούρος)

“Η Μπούκη εμπλουτίζει το έργο της με δάνεια από τη φιλοσοφία, την επιστημολογία, τη λογοτεχνία, τον κινηματογράφο, τη διεθνή αρχιτεκτονική θεωρία και κριτική. Με ψυχραιμία, σύστημα και υπομονή, συλλέγει τις ψηφίδες από το παρελθόν και το παρόν, τις επανεξετάζει, τις αξιολογεί και τις επανατοποθετεί στο νέο ψηφιδωτό. Μας προσφέρει μια νέα ανοιχτή σύνθεση, που ιχνηλατεί μονοπάτια που ξεκινούν από το βαθύ παρελθόν και οδηγούν σε νέους αρχιτεκτονικούς κόσμους. Οι φοιτητές που τη γνώρισαν, αλλά και εγώ που είχα την τύχη και τη χαρά να συνεργαστώ μαζί της επί μακρόν, οφείλουμε, εν πολλοίς, σε αυτήν αυτό το ταξίδι. Ένα ταξίδι γοητευτικό, γόνιμο, ανοιχτό στις νέες προκλήσεις.”

Από το επίμετρο της έκδοσης, του Ανδρέα Κούρκουλα

Περιεχόμενα

Πρόλογος
Η πυκνότητα των μεταβάσεων
Δημήτρης Φατούρος

ΓΙΑ ΤΟΝ LE CORBUSIER
1. Διαμένοντας στο διαμέρισμα του Le Corbusier
2. Αλγέρι, Plan Obus: αμφισημίες και μετατοπίσεις

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ
3. Η ένταξη ως ερμηνεία του τόπου
4. Το ζήτημα της ένταξης στο έργο του Alvaro Siza

ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΔΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ
5. Βίλα Katsura vs Ορφανοτροφείο Aldo van Eyck
6. Τελετουργίες: Ο μάγειρας, ο κλέφτης, η γυναίκα του και ο εραστής της vs Δωμάτιο του τσαγιού

ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
7. Αφετηρίες και συσχετίσεις
8. Επινοώντας παιγνιώδη στοιχεία στην πόλη
9. Κατώφλια: Mies van der Rohe vs Arata Isozaki

Επίμετρο
Ανδρέας Κούρκουλας

Βιογραφικό σημείωμα
Πρώτες δημοσιεύσεις και παρουσιάσεις