Φοιτήτρια: Δούκα Χρυσούλα 
Επιβλέπουσα Καθηγήτρια: Κατσώτα Δήμητρα 
Πανεπιστήμιο Πατρών | Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών 
Ημερομηνία παρουσίασης: 17|10|2019 

ο τόπος | η ύλη

“This island is a block of marble emerging from the Aegean.”
Andre Bonnard 

Στο ορεινό τμήμα, κεντρικά της Πάρου, εντοπίζονται οι περιοχές των αρχαίων εξορύξεων αλλά και το σύγχρονο λατομείο μαρμάρου. 

Στο παρελθόν ο άνθρωπος αφαίρεσε κομμάτια από τη μήτρα του βουνού, όπως του υπέδειξε ο πολιτισμός του για τη δημιουργία τέχνης και αρχιτεκτονικής. Στο παρόν προτείνεται η επιστροφή στον τόπο των εξορύξεων, και πιο συγκεκριμένα στο εσωτερικό των μορφών που έχουν σχηματιστεί από την αφαίρεση αυτής της ύλης. 

Οι προτεινόμενες παρεμβάσεις είναι, είτε υπόσκαφος σχεδιασμός είτε υπέργεια επανάχρηση των βιομηχανικών κτηρίων που εντοπίζονται στην περιοχή. Στην παρούσα εργασία, η αφαίρεση της ύλης χρησιμοποιείται εσκεμμένα για τη δημιουργία χώρων, ως ενέργεια όμοια και αντίθετη με τη λατόμευση. 

Ο επισκέπτης, προσεγγίζοντας κάθε φορά μια πληγή επάνω στο βουνό ή κάποιο πέτρινο κτήριο, ανακαλύπτει την ύπαρξη κάποιου «σημείου ενδιαφέροντος», που λειτουργεί αυτόνομα αλλά και συμπληρωματικά μέσα σε αυτό το ιδιαίτερο τοπίο. 

Στην περιοχή Μαράθι συγκεντρώνεται ένα σύνολο υπαίθριων και κλειστών «σημείων», τα οποία συνθέτουν τρεις νοητές ζώνες μέσα από τις οποίες ο επισκέπτης εντάσσεται στον κόσμο του Πάριου μαρμάρου: 

Ζώνη Α. «Η απτή επαφή με την ύλη, το μάρμαρο»,
Ζώνη Β. «Η οπτική επαφή και βίωση των αρχαίων και σύγχρονων τόπων εξόρυξης, αλλά και των σύγχρονων έργων μαρμαρογλυπτικής», και
Ζώνη Γ. «Η κατοίκηση του αρχαίου τόπου των εξορύξεων».

Πιο αναλυτικά, διαμορφώνονται τα παρακάτω «σημεία» επαφής του ανθρώπου με τον τόπο και την ύλη:

Α1. | Εργαστήριο μαρμαρογλυπτικής:
- Πέτρινο κτήριο 1: πυρήνας διαχείρισης. 
- Πέτρινο κτήριο 2: εργαστήριο μαρμαρογλυπτικής και χώροι αποθήκευσης της ύλης, βοηθητικοί χώροι.
- Υπόσκαφος χώρος: 1. αίθουσα ψηφιακής σχεδίασης, 2. αίθουσα marble 3D printing, 3. καφέ, 4. υπαίθριος χώρος.

Β1. | Εκθεσιακοί χώροι έργων σύγχρονων καλλιτεχνών:
- Υπαίθριος: έργα εκτίθενται εντός και γύρω του παλιού μηχανουργείου κάτω από το φως του ηλίου
- Υπόγειος: απουσία φόντου, τα έργα τοποθετούνται κατά μήκος μιας διαδρομής που ακολουθεί το ίχνος του καπναγωγού και της καπνοδόχου. 

Β2. | Λατομείο Νυμφών: 
- Δύο υπόσκαφα ανοίγματα, ως συνέχεια των υπόγειων διαδρόμων, συνιστούν την αρχή και το τέλος της διαδρομής εντός του υπόγειου λατομείου, παρέχοντας τον απαραίτητο προστατευτικό εξοπλισμό.
- Τα πρώην βαρουλκοστάσια λειτουργούν ως σημεία ξεκούρασης και ενατένισης της θέας, υποδεικνύοντας παράλληλα μια διαδρομή ανάβασης προς το ενεργό λατομείο.

Β3. | Ενεργό λατομείο:
- Περιήγηση περιμετρικά του ενεργού λατομείου: απόκτηση γνώσεων για τη σύγχρονη μέθοδο εξόρυξης, μέσω των εικόνων και των ήχων που κυριαρχούν. 

Β4. | Αμφιθέατρο:
- Κεντρικά και ελεύθερα αναπτύσσονται οι βοηθητικοί χώροι, αριστερά η αίθουσα του αμφιθεάτρου, και δεξιά ένας χώρος συνδιαλλαγής – καφέ.

Β5. | Αφήγηση Μαρμάρου:
- Βιομηχανικό κτήριο: ημιυπαίθριος χώρος ξεκούρασης και ενατένισης της θέας.
- Χάραξη διαδρομής κατά μήκος του μετώπου του λατομείου. Επαφή με ευρήματα του εξοπλισμού των εξορύξεων και αναφορά στη διαδικασία εξόρυξης - μεταφοράς - επεξεργασίας της πάριας λίθου.

Β6. | Περιοχή Χωριδάκι:
-Περιήγηση στα αρχαία λατομεία στο Χωριδάκι, περιοχή που διατηρεί τον αυθεντικό χαρακτήρα των εξορύξεων.

Γ1. | Ορύγματα φιλοξενίας:
- Στην ανατολική πλευρά του ισογείου στεγάζεται η υποδοχή, χώρος καθιστικού και συγκέντρωσης και ένα κλιμακοστάσιο, ενώ στα δυτικά ένας χώρος εστίασης, οι βοηθητικοί του χώροι και το δεύτερο κλιμακοστάσιο.
- Σχεδιάζονται 22 δωμάτια 2 τυπολογιών, αποτελούμενα από έναν ημιυπαίθριο και έναν κλειστό χώρο ανάλογου μεγέθους. 

Είτε στο μέτωπο του λατομείου σαν ανεπεξέργαστο κομμάτι μαρμάρου, είτε μέσα σε κάποιο βιομηχανικό κτήριο, είτε εκτεθειμένος στο φως που επιστρώνει το άγονο έδαφος της Πάρου, ο περιηγητής εντάσσεται χωρικά στη διαδρομή που ακολούθησε κάποτε η Πάρια λίθος. Γίνεται μέρος της, κατανοεί την ίδια και το τοπίο από όπου προήλθε.