Φοιτητική ομάδα: Ελένη – Μαρία Τολιοπούλου
Επιβλέπων Καθηγητής: Κωνσταντίνος Ιωαννίδης
Πανεπιστήμιο: Πολυτεχνική Σχολή Α.Π.Θ.– Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών
Ακαδημαϊκό έτος: 2019/20

Η πόλη του Βόλου, λόγω της τοποθεσίας της, έχει ιδιαίτερα έντονη σχέση με το στοιχείο του νερού αλλά και με το βουνό. Από όλες τις απόψεις, η πόλη μοιάζει «απέραντη» όταν κοιτάς προς τον Νότο, ενώ στον Βορρά υψώνεται ένα μεγάλο κι απότομο τείχος.

Το βουνό του Πηλίου είναι ένας μυθικός τόπος, όχι μόνο λόγω των μυθολογικών ιστοριών που έχουν συνδεθεί με αυτό, αλλά και του τοπίου του. Ο Ησίοδος ονομάζει το Πήλιο «υλήεν» (δασωμένο) και ο Όμηρος «εινοσίφυλλον» (με φύλλα που σείονται). Με τον κατάφυτο αυτόν τόπο έχουν συνδεθεί αρκετές μυθολογικές ιστορίες και πλάσματα, όπως και με την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας. Ενδεικτικά, μπορούν να αναφερθούν: η Σύγκρουση Θεών και Τιτάνων, οι Κένταυροι, αλλά και η μάχη των Κενταύρων με του Λαπίθες. 

Στα νοτιοανατολικά της πόλης του Βόλου βρίσκεται το εγκαταλελειμμένο πάρκο του «Πεδίον του Άρεως». Ένας χώρος αστικού πρασίνου έκτασης περίπου 60 στρεμμάτων, με εξαιρετικές απόψεις προς το νοτιοανατολικό Πήλιο. Το πάρκο δύναται να φιλοξενήσει ένα πολυσήμαντο πρόγραμμα, τόσο όσον αφορά τις κτιριολογικές παρεμβάσεις όσο και το τοπίο και τη σχέση του με την πόλη.

Με την παρούσα διπλωματική εργασία, επιχειρείται η ενεργοποίηση της ευρύτερης περιοχής μέσα από τη δημιουργία ενός ανοικτού και ελεύθερα προσβάσιμου τόπου, που έρχεται να δώσει νέα πνοή και νέο χαρακτήρα, στηριζόμενος στο στοιχείο τής μυθικότητας και της μνήμης. 

Το πάρκο οργανώνεται σε μία διαδοχή ομόκεντρων ελλειπτικών ζωνών διείσδυσης από την πόλη σε ένα εσώτερο τοπίο αναψυχής. Από μια περιμετρική ζώνη πρασίνου οδηγούμαστε σταδιακά, μέσω μονοπατιών, στον κεντρικό χώρο του οικοπέδου, τη λίμνη, όπου διαμορφώνεται ένας χώρος έκθεσης της μυθολογίας της περιοχής. Ροές δενδροφυτεύσεων συμπληρώνουν την υπάρχουσα βλάστηση, δημιουργώντας ένα πράσινο φίλτρο ηχομόνωσης και οπτικής τέρψης. Ένα σχετικά πιο αυστηρό μέτωπο στον δρόμο οριοθετεί την παρέμβαση, και εκατέρωθεν αυτού ο περιπατητής εισέρχεται στο χερσαίο τμήμα του οικοπέδου. Το όριο της λίμνης αποκτά πλέον ένα ελλειψοειδές σχήμα, το οποίο αγκαλιάζουν οι πορείες των επισκεπτών. 

Το τεχνητό νησί της έκθεσης καταλαμβάνει τη θέση του φυσικού νησιού, με στόχο τη δημιουργία ενός ξεχωριστού τεχνητού περιβάλλοντος. Με τους βατούς αναβαθμούς στο κέλυφος αλλά και τις εσωτερικές και εξωτερικές διαδρομές του, το κτίριο μετατρέπεται το ίδιο σε έκθεμα του εαυτού του, προσκαλώντας τον επισκέπτη να το περπατήσει και να το βιώσει. Διαθέτει διαφορετικά προσβάσιμα επίπεδα, προσφέροντας θεάσεις και φυγές σε όλο το οικόπεδο αλλά και προς το βουνό του Πηλίου.

Όσον αφορά την κατασκευαστική λογική, η ελλειψοειδής λεκάνη που περιλαμβάνει το σύνολο του κτιρίου χρησιμοποιείται και για λόγους στεγανοποίησης. Οι χώροι έχουν αναλυθεί σε κυκλικούς θόλους, τους οποίους σκεπάζει ένα δεύτερο κέλυφος που αποτελείται από το μεταλλικό δικτύωμα και τις πλάκες που σχηματίζουν τους επιθυμητούς αναβαθμούς.

Due to its location, the city of Volos is closely related to the water element as long as it is to the mountains. The view to the south seems “vast”, while an enormous and steep “wall” rises to the north. 

The mythical land of Pelion mountain is associated with several myths and mythological creatures. Hesiod refers to Pelion as forested (anc. greek «υλήεν») and Homer as “the land with leaves that shake” (anc. greek «εινοσίφυλλον»). Several mythological stories and creatures have been linked with this verdant place, as well as with the wider area of Thessaly, some of which are: the Clash of Gods and Titans, the Centaurs and the battle of the Centaurs with Lapithes.

Located in the south-eastern of Volos, the abandoned park at the area of “Pedion Areos” is able to host a multifaceted program both in terms of building interventions and the landscape and its relationship with the city. A green urban space, more than 60.000 m2, with excellent views to the south-eastern part of the mountain.

Based on mythology and memory, the re-activation of the wider area is attempted, through creating an open and widely accessible urban space in order to give another character to the area.

The park is organized through a succession of concentric elliptical penetration zones from the city to an inner recreational landscape. From a green zone perimeter the visitor is gradually lead through paths to the central area, the lake, where an exhibition space dedicated to the mythology of the area is formed. Tree planting streams complement the existing vegetation, creating a green filter for sound insulation and visual indulgence. A relatively strict front is adjacent to the road, delimits the intervention and on either side of it the walker enters the land part of the plot. The boundary of the lake now acquires an elliptical shape, which is embraced by the paths of visitors.

The artificial island of the exhibition occupies the position of the natural island with the aim of creating a special artificial environment. With the passable steps on the shell but also its internal and external paths, the building becomes an exhibit of itself, inviting the visitor to walk and experience it. It has different accessible levels, offering views and escapes throughout the plot but also to the mountain of Pelion.

In terms of construction analysis, the elliptical basin that includes the whole building is also used for sealing purposes. The indoor spaces have been analyzed in circular domes which are covered by a second shell consisting of the metal mesh and the slabs that form the desired steps.