Φοιτητική Ομάδα Μελέτης: Άννα Μπίζα, Κωνσταντίνα - Άννα Σοφιανίδη
Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Δήμητρα Κατσώτα 
Σχολή: Πανεπιστήμιο Πατρών, Πολυτεχνική Σχολή, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών 
Χρονολογία παρουσίασης: 07/05/2020

Ο Μύθος του Αχελώου: Η Μάχη μεταξύ του Ποταμού και του Ανθρώπου

Η διπλωματική εργασία προσεγγίζει με μία οικολογική ευαισθησία το αμφιλεγόμενο ζήτημα της εκτροπής του ποταμού Αχελώου. Παρουσιάζει μία εναλλακτική πρόταση, όπου η αρχιτεκτονική μπορεί να επιλύσει νομικές διαφορές μεταξύ της Φύσης και της Ανθρωπότητας. Έτσι, προτείνεται ένας νέος τύπος κινούμενου Δικαστηρίου, ως αρχιτεκτονικό μέσο που περιγράφει το τοπίο υπό το πρίσμα του νόμου και αναλύει τέσσερις περιπτώσεις υπαίθριων δικών ως case studies σε ένα αχαρτογράφητο οικοσύστημα.

Δίκαιο της Φύσης Η πρώτη αναφορά στη μάχη μεταξύ Ανθρώπου και Φύσης θεωρείται η μυθολογική πάλη μεταξύ της θεότητας του ποταμού Αχελώου και του Ηρακλή. Αυτή η μακρόβια διαμάχη έχει σταδιακά μετατραπεί από φυσική σε δικαστική, οδηγώντας τους υποστηρικτές και τους μαχητές του περιβάλλοντος στις δικαστικές αίθουσες. Με τη βεβαιότητα ότι η Φύση θα βρίσκεται πάντα υπό τη δικαιοδοσία του Ανθρώπου, εκτός και αν της αναγνωριστούν Νομικά Δικαιώματα, η παρούσα εργασία οραματίζεται ένα ισότιμο νομικό μέλλον, όπου οι Φυσικοί Πόροι θα έχουν τη δική τους Νομική Προσωπικότητα και συνεπώς την ευκαιρία να υπερασπιστούν τον εαυτό τους ως ίσοι απέναντι στους Ανθρώπους. 

Το Δικαστήριο 2031 μ.Χ. Για να επιτευχθεί το εγχείρημα, προκύπτει η ίδρυση ενός νέου, ειδικευμένου Σώματος -το Περιπλανώμενο Δικαστήριο των Υδάτων, το οποίο θα είναι το μοναδικό διεθνές όργανο επίλυσης οποιουδήποτε ζητήματος προκύπτει από συγκρούσεις μεταξύ Φύσης και Ανθρώπου. Σκοπός του κινούμενου Δικαστηρίου είναι να ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο, ώστε να παρίσταται φυσικά στα εκάστοτε Υδάτινα Σώματα που εκδικάζονται. 

Η Υπόθεση του Αχελώου Τα Μέρη της Δίκης: Μία από τις υποθέσεις που προσφεύγει στο Δικαστήριο είναι αυτή της Εκτροπής του Ποταμού Αχελώου. Μετά από περισσότερα από 30 χρόνια δικαστικών διαφορών, το υδάτινο οικοσύστημα αποκτά νομική προσωπικότητα και, επομένως, την ευκαιρία να φέρει τις διεκδικήσεις του ενώπιον του Δικαστηρίου. Για να πραγματοποιηθεί αυτό, συστήνεται η Εταιρεία του Αχελώου, η οποία λειτουργεί και δρα υπέρ του ποταμού. Απέναντί της στέκεται το Ελληνικό Κράτος. 

Τα Αποδεικτικά Στοιχεία Οι απαραίτητες διαδικασίες και διαβουλεύσεις του Δικαστηρίου απαιτούν μία εκτενή εξέταση του χρονικού των συγκρούσεων μεταξύ του Ποταμού Αχελώου και του Ελληνικού Κράτους. Ο αδιάκοπος αγώνας για κυριαρχία του ανθρώπου στη φύση οδήγησε στην κατασκευή 3 σειριακών τεχνητών λιμνών, οι οποίες συσσωρεύουν μεγάλο όγκο του ποτάμιου νερού, προκαλώντας τεράστιο οικολογικό μετασχηματισμό του περιβάλλοντός τους. Παράλληλα, αυτός ο ζωντανός κινητήρας αποτελεί το μεγαλύτερο υδροηλεκτρικό σύμπλεγμα στην Ελλάδα.

Ο Τόπος Εκδίκασης Όντας ταυτόχρονα μηχανισμός και ζωντανός οργανισμός, λίμνη και ταμιευτήρας, η Λίμνη Κρεμαστών είναι το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα μιας ανθρωπογενούς οικολογίας. Γίνεται, έτσι, ο τόπος διεξαγωγής της δίκης, το μέρος που κρατάει πολύτιμα αποδεικτικά στοιχεία και τους πιο άξιους μάρτυρες.

Οι Μάρτυρες Μια σειρά διαφορετικών Τοπίων που εντοπίζονται στη λίμνη Κρεμαστών, θα κληθούν ως Μάρτυρες προκειμένου να καταθέσουν στη Δίκη. Το Φράγμα & το Μεταμοσχευμένο Τοπίο, Η Αυλή & το Βυθισμένο Χωριό, Η Νησίδα & οι Χαμένες Τοπογραφίες, καθώς και το Ερείπιο & τα Ποτάμια Θραύσματα, αποτελούν τους τέσσερις μάρτυρες-κλειδιά και παράλληλα τους τόπους όπου θα διεξαχθεί το δικαστικό γεγονός. 

Για κάθε Τοπίο-Μάρτυρα οργανώνεται ένας διαφορετικός υπαίθριος δικαστικός σχηματισμός και χορογραφία κινήσεων στον χώρο. Με βάση την τοπογραφία και την εποχική κατάσταση του νερού, ακολουθείται διαφορετικός χρονικός και χωρικός προγραμματισμός της εκάστοτε δίκης. 

Νομικά Τοπία Το Περιπλανώμενο Δικαστήριο των Υδάτων επιδιώκει να επισκέπτεται το κάθε Τοπίο-Μάρτυρα και να του δίνει τη δυνατότητα να ξεδιπλώνει τη δική του αφήγηση, με το να μετέχει φυσικά στις ακροαματικές διαδικασίες. Κατά τη διάρκεια της δίκης, τα τοπία μετατρέπονται από αόρατα νομικά στοιχεία σε νομικές προσωπικότητες που υπερασπίζονται τη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους. Τα εμπλεκόμενα μέρη εξάγονται από το ανθρωπογενές δικαστικό πλέγμα και τοποθετούνται σε ένα νέο πεδίο, σε ένα φυσικό τοπίο ανθρωπογενούς παρέμβασης, όπου ο Νόμος καλύπτει ισότιμα τόσο τη Φύση όσο και τον Άνθρωπο. 

2031 μ.Χ. Σύμβαση των Δικαιωμάτων των Υδάτινων Σωμάτων

Περιπλανώμενο Δικαστήριο των Υδάτων: Οργανωτικό Διάγραμμα

Τα εμπλεκόμενα Μέρη στην υπόθεση εκτροπής του Αχελώου ποταμού: Εταιρεία του Αχελώου vs Ελληνικό Κράτος

Το κατασκευαστικό και νομικό χρονικό του Αχελώου: Φράγματα, Ταμιευτήρες και το όραμα Εκτροπής του προς τη Θεσσαλία

Θραύσματα των φυσικών και ανθρωπογενών οικοσυστημάτων του ποταμού

 Η υδροηλεκτρική δύναμη του Αχελώου σε σχέση με εθνικό υδροηλεκτρικό δυναμικό

Ο Τόπος Εκδίκασης: Λίμνη Κρεμαστών, 1:50.000

Τεκμήρια της περιοχής: Ανακαλύπτοντας τους μάρτυρες

Μάρτυρας 02: Η Αυλή & το Βυθισμένο Χωριό, Τοπογραφικό, 1:5.000

Μάρτυρας 02: Η Αυλή & το Βυθισμένο Χωριό, Τοπογραφικές τομές, 1:5.000

Μάρτυρας 01:Το Φράγμα & το Μεταμοσχευμένο Τοπίο, 3*3 ανάλυση τοπίου/σκηνικού

 Μάρτυρας 04: Το Ερείπιο & τα Ποτάμια Θραύσματα, Οργανώνοντας το Δικαστικό γεγονός

Μάρτυρες 01,02,03,04: Δικαστικοί Σχηματισμοί

 Μάρτυρας 03: Η Νησίδα & οι Χαμένες Τοπογραφίες, Οι Ακροαματικές Διαδικασίες, 1:100

Μάρτυρας 03: Η Νησίδα & οι Χαμένες Τοπογραφίες

Μάρτυρας 02: Η Αυλή & Μάρτυρας 03: Η Νησίδα, Αξονομετρικές απόψεις των δικών

Μάρτυρας 03: Η Νησίδα & οι Χαμένες Τοπογραφίες

 Μάρτυρας 04: Το Ερείπιο & τα Ποτάμια Θραύσματα