Ζούμε σε μια χώρα που γνώρισε στον εικοστό αιώνα τη μεγάλη ανάπτυξη του τουρισμού. Τον προσκαλέσαμε όσο μπορούσαμε περισσότερο, αρχίζοντας με την ανάδειξη της ιστορίας μας, προβάλλοντας τις φυσικές ομορφιές του ελληνικού καλοκαιριού και χτίζοντας δημόσια ξενοδοχεία – τα περίφημα Ξενία. Όλα αυτά είναι βέβαια, κατά κάποιο τρόπο, μια προϊστορία. Τα Ξενία άλλωστε εγκαταλείφθηκαν στην τύχη τους με εξίσου δημόσια πρωτοβουλία. Και αυτό ίσως να οφείλεται στο γεγονός ότι ο τουρισμός γνώρισε μια εκρηκτική επιτάχυνση, σε όλες τις ποσοτικές κλίμακες, που ήρθε να εξυπηρετήσει μια ανάλογη κτιριακή υποδομή. Στη Χαλκιδική και τη Ρόδο, στη Ριβιέρα της Αττικής και την Κρήτη, στην Κέρκυρα και την Πελοπόννησο, οι μεγάλες ξενοδοχειακές υποδομές «έδεσαν» πλάι στη γοητεία του τόπου σαν μεγάλα βαπόρια σε μικρά λιμάνια. Η αρχιτεκτονική τους άνοιξε διάλογο ταυτόχρονα με αυτό τον τόπο και τις προσμονές επισκεπτών από όλο τον κόσμο, γεφυρώνοντας το ανυπέρβλητο. Θυμάμαι τον Le Corbusier μαγεμένο απέναντι στα φοβερά υπερωκεάνεια που διασχίζουν τις θάλασσες και αγναντεύουν τους τόπους. Η αρχιτεκτονική τους ήταν πρότυπο ακόμα και στο εξώφυλλο του πιο σημαντικού βιβλίου του ή στη διάλεξη πού έδωσε το 1933 στην Αθήνα εμπρός στο δικό μας Πολυτεχνείο. Ήταν μια αρχιτεκτονική που ανταποκρίνονταν στις ανάγκες της δικής τους λειτουργίας και κλίμακας, και για αυτό ήταν ελεύθερη από την κλίμακα και από την αρχιτεκτονική του κάθε τόπου. Η τέχνη του μεγάλου ξενοδοχείου είναι μια τέχνη της αρχιτεκτονικής που ανταποκρίνεται στη λογική της μηχανής όπως την είχε περιγράψει εκείνος: μια μηχανή για να απολαμβάνεις τις διακοπές σου σε ένα τόπο μαγικό. Δύσκολο πρόγραμμα και δύσκολη δουλειά για αρχιτέκτονες: αναγκαιότητα, εξυπηρέτηση και απόλαυση σε επιδέξια αναλογία. Έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε καχύποπτα αυτά τα μεγάλα σκαριά, έχοντας αμφιβολία για την ποιοτική αρχιτεκτονική τους, και αποδίδουμε στον μαζικό τουρισμό μια απαξία, που επιβεβαιώνει η δική μας επιθυμία για ‘ερημική’ αυθεντικότητα. Και όμως τα μεγάλα σκαριά έχουν ανάγκη την αρχιτεκτονική τους, που ανταποκρίνεται, σαν τη μηχανή, στις επιθυμίες και τις ανάγκες του κοινωνικού και επιχειρηματικού προορισμού τους. Είναι μέρος του τοπίου της σύγχρονης Ελλάδας και εκφράζουν την εκρηκτική ανάπτυξη του τουρισμού με θετικές και αρνητικές συνέπειες, ανάλογα από τη σκοπιά που κοιτάει κανείς στην αντιφατική εποχή μας. Σε αυτή τη σύγχρονη πραγματικότητα είναι καιρός να δούμε τα μεγάλα ξενοδοχεία των τελευταίων πενήντα χρόνων, που διαδέχθηκαν τα παλιά «ιστιοφόρα» των Ξενία, ως μια αρχιτεκτονική μεγάλης κλίμακας, μεγάλων προδιαγραφών και εξίσου μεγάλων απαιτήσεων.

Παναγιώτης Τουρνικιώτης

XL RESORTS

#Ομιλητές:

– Παναγιώτης Τουρνικιώτης – Κοσμήτορας Αρχιτεκτονικής Σχολής ΕΜΠ, Γραμματέας Ε.Ι.Α.
– Βαγγέλης Στυλιανίδης – Αρχιτέκτονας, Ιδιοκτήτης του Αρχιτεκτονικού Γραφείου 3SK, Μέλος Δ.Σ. Ε.Ι.Α.
– Διονύσης Σοτοβίκης, Αρχιτέκτονας / Ιδιοκτήτης Αρχιτεκτονικού Γραφείου Workshop-S, Μέλος Δ.Σ. Ε.Ι.Α.
– Γιάννης Αίσωπος, – Καθηγητής Τμήματος Αρχιτεκτόνων Πανεπιστημίου Πατρών

Διοργάνωση Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής
Επιμέλεια Βαγγέλης Στυλιανίδης, Παναγιώτης Τουρνικιώτης
Συντονισμός Χριστίνα Παπαδημητρίου
Κατασκευή Περιπτέρου Expopiece
Φωτισμός BRIGHT SPECIAL LIGHTING S.A.
Εκτυπώσεις & Εγκατάσταση Πανέλων Copy Express