ΠΕΡΙΟΧΗ:
Μεσσηνία , Ελλάδα
Εννοιολογικά η “ηθική” του σχεδιασμού προκύπτει από το “habitus”, δηλαδή τις “συνήθειες”. Σχετίζεται με τον τρόπο ζωής, με την ατμόσφαιρα της διαβίωσης, δεν απευθύνεται άμεσα στο κτήριο/κατασκευή, αλλά κυρίως στο βίωμα που αυτό προκαλεί. Η “αφήγηση” που επινοήθηκε δεν είναι απλά μια “ειδυλλιακή, εικονογραφική μεταφορά”, αλλά μια διαρκής εντατική διάδραση που προτρέπει τον χρήστη να αφουγκραστεί τη συνομιλία του Τόπου –την πανταχού παρούσα θάλασσα της Μεσσηνίας στη συγκεκριμένη περίπτωση– με τον σύγχρονο τρόπο κατοίκησης. Ο διάλογος αυτός, όπως εκφράζεται χωρικά, διαθέτει υλικότητα, πυκνότητα, βαρύτητα, θερμοκρασία και ακουστική ποιότητα, στοιχεία που δεν έχουν να κάνουν με αφηρημένες έννοιες αλλά με μια εμπεριστατωμένη εμπειρία.
“... Το να χτίζεις κτήρια για να ζουν άνθρωποι δεν είναι εύκολη υπόθεση...”, γράφει ο Άρης Κωνσταντινίδης. Και συνεχίζει: “… Η επιθυμία του αρχιτέκτονα πρέπει να ακουμπάει στο δίκιο του τοπίου. Αναφέρομαι σε μια αρχιτεκτονική που φυτρώνει μέσα από ένα χώμα συγκεκριμένο, ενόσω δέχεται τον διαφορετικό ήλιο του κάθε κλίματος για να αναπτυχθεί. Ο αρχιτέκτονας είναι ένας ποιητής, που λέξεις έχει την πέτρα, το ξύλο, το μέταλλο, ένας ποιητής των υλικών του Τόπου στον οποίο χτίζει...” Με τη θάλασσα να απλώνεται στο βάθος του ορίζοντα από άκρη σε άκρη και την ατέλειωτη αμμουδιά να μεσολαβεί, με τις ξύλινες αποβάθρες να προσπαθούν να ενώσουν τη γη με το πέλαγος, στην προτεινόμενη σύνθεση η σχεδόν “εξ επαφής” απόσταση του κτηρίου από την οριογραμμή της ακτής εγκαθιστά ένα σύνολο εννοιολογικών και οπτικών σχέσεων που συνιστούν τον βασικό παράγοντα γέννησης του αρχιτεκτονικού χώρου.
Κατά τη συνθετική διαδικασία προβλέφθηκε μια οργάνωση οριζόντιας ζώνης –θυμίζοντας ξύλινη προβλήτα ή πλοίο καθώς ταξιδεύει– η οποία συγκεντρώνει όλες τις στεγασμένες και υπαίθριες δραστηριότητες. Ακολουθώντας την εικόνα που ξεδιπλώνει το τοπιακό πανόραμα, η εσωτερική συγκρότηση παραθέτει διαφορετικές, αλληλοεξαρτημένες όμως μεταξύ τους, προτεραιότητες θεάσεων και κατ’ επέκταση χωρικών ρόλων. Η αρχιτεκτονική “ιδέα” διαπραγματεύεται ακριβώς τον διάλογο ανάμεσα στο κτήριο και το τοπίο, ταξινομώντας το εσωτερικό του, και αντίστοιχα τον υπαίθριο χώρο του, σε περιοχές συνεύρεσης ή περισσότερο ιδιωτικές, σε εξωστρεφείς είτε εσωστρεφείς, σε καθημερινές ή αναπάντεχες. Με τον τρόπο αυτό η τελική διάταξη σχηματίζεται από άθροισμα επιμέρους ιεραρχημένων ενοτήτων, που αναλογούν στις διαβαθμίσεις της θέας και του αρχιτεκτονικού χώρου. Προκύπτει έτσι μια αρθρωτή δομή που αποτελεί την εξισορρόπηση όλων αυτών των αλληλεπιδράσεων, φανερώνοντας με απλά μέσα τη συνολική λογική της σύνθεσης.
Στο πλαίσιο αυτό, το συντακτικό του σχεδιασμού βασίζεται σε επάλληλες διαβαθμισμένες μεταβάσεις, όπου κάθε φορά αποκαλύπτεται σε δεύτερο πλάνο το τοπίο. Έτσι, η πεζή κίνηση από τον δημόσιο χώρο προς το εσωτερικό της κατοικίας εξελίσσεται σε ακολουθία αποκαλύψεων –όπως είναι το υδάτινο στοιχείο στην περιοχή της εισόδου και το αίθριο με τα εποχικά λουλούδια στην συνέχεια– μεταμορφώνοντας σε υπερβατική την πορεία προσέγγισης. Το κτήριο αναδεικνύεται σε διαμεσολαβητή ανάμεσα στον χρήστη και το τοπίο, σε ένα αφηγηματικό πεδίο πάνω στο οποίο συναντώνται διαφορετικές ροές διερευνήσεων. Ο μικρόκοσμος που παράγεται επιτρέπει τη συμμετοχή σε μια σειρά δράσεων που σχετίζονται με το τεχνητό στοιχείο και το φυσικό, το πρώτο πλάνο και το φόντο, με την καθημερινότητα και το έκτακτο, ενεργοποιώντας τις αισθήσεις και τα συναισθήματα που αντιστοιχούν κάθε φορά στην εν δυνάμει ατμόσφαιρα της στιγμής. Σ’ αυτό το “ταξίδι”, βιώματα και χώροι διασταυρώνονται μεταξύ τους παρέχοντας μια άμεση εμπειρία από διαφορετικές “αφηγήσεις” που διεισδύουν η μία στην άλλη.
Η κατοικία σχεδιάστηκε για τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό Navarino Residences. Έχει αποσπάσει το διεθνές βραβείο "Architizer A+ Award Popular Choice Winner 2017", το "German Design Award-Winner 2018" του German Design Council καθώς και το "World Architecture Community Award 2018" του World Architecture Community.
Αρχιτεκτονική Μελέτη: POTIROPOULOS+PARTNERS (Δημήτρης Ποτηρόπουλος, Λιάνα Νέλλα-Ποτηροπούλου)
Project Architects: Leadership: Δημήτρης Ποτηρόπουλος, Λιάνα Νέλλα-Ποτηροπούλου
Key Members: Αγγελική Αθανασιάδου, Κατερίνα Βασιλάκου
Μελέτη Τοπίου: DOXIADIS+
Στατική Μελέτη: DOMOS-STRUCTURAL
H/M Μελέτη: TEAM M-H
Μελέτη Διακόσμησης: AMK ARCHITECTURE & DESIGN
Σύμβουλος Ακουστικής Μελέτης: DR G. SCHUBERT
Σύμβουλος Μελέτης Φωτισμού: PROLIGHT, ΔΡ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΦΑΤΣΕΑΣ
Σύμβουλος Κολυμβητικής Δεξαμενής & Στοιχείων Νερού: THREPSIADI POOLS
Μπορείς να καταχωρήσεις το έργο σου με έναν από τους τρεις παρακάτω τρόπους: