Τι μας κάνει να επιστρέφουμε στο παρελθόν; Η ανάγκη να επανασυνδεθούμε με τις ρίζες μας, με τους προγόνους μας, ακόμα και με τον εαυτό μας, είναι πολλές φορές αφορμή για επισκέψεις πίσω στον χρόνο.

Μια φορά κι έναν καιρό, στην Κυψέλη σε ένα διαμέρισμα του 1971, μεγάλωνε ένα παιδί με την οικογένειά του. Το παιδί μεγάλωσε και έζησε σε άλλα σπίτια. Σήμερα, το παιδί αυτό έρχεται ως ενήλικας να εγκατασταθεί στο ίδιο διαμέρισμα, εκ νέου, με τη δική του οικογένεια. 

«Θέλουμε να διατηρήσουμε την αίσθηση του σπιτιού» -ήταν η βασική απαίτηση της οικογένειας. «Μεγάλωσα σε αυτό το σπίτι, και δεν θα ήθελα με την ανακαίνιση να χαθεί αυτή η αίσθηση».

Ως αρχιτέκτονας που εμπνέεται από τον τόπο και τις μνήμες του, ήμουν ενθουσιασμένος που έπρεπε να αναλάβω ένα τέτοιο έργο. Ο ξεκάθαρος στόχος των ιδιοκτητών για τη «διατήρηση της αίσθησης» οδηγούσε τις αποφάσεις μας.

Η «αίσθηση του σπιτιού» συμπυκνώνει τα σχεδιαστικά χαρακτηριστικά της δεκαετίας του. Οι τάσεις των 70’s έρχονται να αντικρούσουν τα έντονα χρώματα και τον φουτουρισμό των δύο προηγούμενων δεκαετιών, αντικατοπτρίζοντας τη γενικότερη τάση για «επιστροφή στη φύση». Πολλές ξύλινες επενδύσεις, γήινοι τόνοι, καφέ, πράσινο και πορτοκαλί. Ήταν, λοιπόν, και τότε μια περίοδος «επιστροφής»: στη φύση, στις ρίζες, στο παρελθόν.

Τα πρωτότυπα στοιχεία του διαμερίσματος που διαμορφώνουν αυτή την αίσθηση της ταυτότητας των 70’s, ήταν ξύλινες επενδύσεις, μωσαϊκά και μαρμάρινα δάπεδα, παρκέ ψαροκόκαλο, ξύλινες μπαλκονόπορτες, πλακάκια, διακόπτες και ό,τι άλλο θα μπορούσαμε να διασώσουμε.

Έτσι, κινηθήκαμε αρκετά στη λογική της συντήρησης και της επανάχρησης, και λιγότερο στη λογική της ανακαίνισης. Κρατήσαμε πολλά από τα στοιχεία του διαμερίσματος του ‘71: συντηρήθηκαν και κρατήθηκαν όλα τα δάπεδα, οι εσώπορτες, οι χειρολαβές, και επαναχρησιμοποιήθηκαν διακόπτες, πόμολα, πλακάκια, καθώς και οι ξύλινες μπαλκονόπορτες για να φτιάξουμε μια νέα βιτρίνα στο χωλ.

Οτιδήποτε καινούριο, αποφασίσαμε να φαίνεται πως ανήκει στο σήμερα, αλλά να διατηρεί την «αίσθηση» του παλιού διαμερίσματος, χωρίς έντονες αντιθέσεις.

Όλα τα ξύλινα έπιπλα του σαλονιού σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν για να αντικατοπτρίζουν με απλότητα τη λογική και την υλικότητα της εποχής: απλοί ξύλινοι σκελετοί σε ήπιο χρώμα κερασιάς. Το τραπέζι της τραπεζαρίας χρησιμοποιεί πλακάκια παίζοντας με τις γεωμετρίες, όπως τα πλακάκια της εποχής και το δάπεδο ψαροκόκαλο. 

Σε κάποια σημεία του σπιτιού υπάρχει μια σταθερή υπενθύμιση, που μας επαναφέρει συνεκτικά στο τώρα: Λίγο κροκί χρώμα που επιλέξαμε με τους ιδιοκτήτες, για να υπογραμμίσουμε την παρουσία μας στο σήμερα, στη βιτρίνα του χωλ, στα σόκορα των πορτών και στους αρμούς του τραπεζιού. Πινελιές από χρώμα μπαίνουν στα φωτιστικά (πορτοκαλί, κίτρινο, μπλε). Μια φωτεινή επιγραφή νέον με τα αρχικά των ιδιοκτητών έρχεται να βάλει τη σφραγίδα της νέας οικογένειας, καθώς και του αρχιτέκτονα, στον σχεδιασμό του χώρου.

Ανακαίνιση διαμερίσματος στην Κυψέλη
Αρχιτεκτονικός Σχεδιασμός & Επίβλεψη: Στυλιανός Αξιωτάκης (www.stylianosaxiotakis.com)
Κατασκευή: Ιωάννα Μήτση
Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Σκόνδρας