2ο βραβείο στον Πανελλήνιο Ανοιχτό Δημόσιο Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό προσχεδίων, με τίτλο: «Για την ανέγερση κτιριακού συγκροτήματος Σχολής Καλών Τεχνών στη Φλώρινα»

ΑΡΧΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
Η πρόταση επιχειρεί να απαντήσει στο πρόβλημα του σχεδιασμού του κτιριακού συγκροτήματος της Σχολής Καλών Τεχνών στη Φλώρινα, εστιάζοντας στο συγκείμενο ενός χώρου διδασκαλίας και παραγωγής τέχνης. Η διερεύνηση του αρχιτεκτονικού τύπου οδήγησε στη δημιουργία του όρου GENERIC SUBLIME (Γενόσημη Υπερβατικότητα) ως τον κεντρικό εννοιολογικό άξονα διαπραγμάτευσης του θέματος, ορίζοντας με τον τρόπο αυτό την αρχιτεκτονική διάταξη ως μια ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΔΩΜΑΤΙΩΝ.

ΠΕΔΙΟ-ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Η θέση του πεδίου εκτός της πόλης της Φλώρινας, κατά μήκος του οδικού άξονα, καθιστά ένα κτίριο σε «εξορία», σε απόλυτη απομόνωση από τον αστικό ιστό της. Η πρόταση αντιτάσσει στα ασαφή όρια της περιοχής την αυστηρή γεωμετρία της και τον εσωτερικό χαρακτήρα της, κατασκευάζοντας εσωτερικά μικρο-περιβάλλοντα.

ΓΕΝΟΣΗΜΟΣ ΧΩΡΟΣ
H ταξινόμηση των εικαστικών τεχνών και η υποδιαίρεσή τους σε κατηγορίες (ζωγραφική, γλυπτική κτλ) μοιάζει ανεπαρκής στη σύγχρονη εποχή, καθώς τα όρια παρουσιάζονται δυσδιάκριτα, οι κατηγορίες διεισδύουν η μία στην άλλη, νέοι συντελεστές διαμορφώνουν νέες κατηγορίες, οι οποίες με τη σειρά τους μετασχηματίζονται ή/και αυτοαναιρούνται, κατασκευάζοντας με τον τρόπο αυτό ένα τοπίο διαδοχικών μεταμορφώσεων και συνεχών αλλαγών. Το σώμα της τέχνης παρουσιάζεται ως ένα πιθανό δίκτυο δυνατοτήτων, ένα «δίχως όργανα σώμα», στου οποίου την επιφάνεια εγγράφονται εντάσεις δίχως προκαθορισμένη μορφή και σχήμα.

Η δημιουργία μιας αρχιτεκτονικής διάταξης θα πρέπει να κατασκευάσει μια χωρική υποδομή ικανή να συμπεριλάβει και εκείνο που δεν υπάρχει, εκείνο που πρόκειται να δημιουργηθεί, χωρίς να έχει τη γνώση μιας μελλοντικής πρόβλεψης. 

Ο Γενόσημος χώρος(generic space), ο χώρος δίχως μνήμη και ταυτότητα, ο χώρος στον οποίο παρατηρούνται πανομοιότυπες ιδιότητες με όλους τους άλλους με τους οποίους γειτνιάζει, μοιάζει να αποτελεί τη βέλτιστη λύση του προβλήματος. Μπορεί να διαιρεθεί ξανά, να αποκοπεί και να επικολληθεί σε οποιοδήποτε σημείο με τον οποιοδήποτε τρόπο, διατηρώντας στο ακέραιο όλες του τις ιδιότητες. 

ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ-ΔΩΜΑΤΙΩΝ
Η πρόταση ανατρέχει στο αρχέτυπο του ΔΩΜΑΤΙΟΥ, έτσι όπως εκείνο ορίζεται στη χαρακτηριστικότερη μορφή του από τέσσερις τοίχους, και συγκροτεί με αρχιτεκτονικούς όρους το ελάχιστο μέσο παραγωγής γενόσημου χώρου. Η διαίρεση και ο πολλαπλασιασμός του τύπου παράγει μια ακολουθία πανομοιότυπων χώρων, διαμορφώνοντας μια αρχιτεκτονική τυπολογία απεριόριστης ευελιξίας, ικανής να περιγράψει την παραπάνω συνθήκη.

ΥΨΗΛΟ-ΓΕΝΙΚΟ
Αν η θεώρηση του Υψηλού (Sublime) συγκροτείται από τη μη-καθορισμένη μορφή του και τον απεριόριστο χαρακτήρα του (Καντ, «Κριτική της δύναμης της Κρίσης») ή αποτελεί την ενσάρκωση του απείρου στο πεπερασμένο (Σέλλινγκ), μπορούμε τότε να εντοπίσουμε μια πιθανή σύνδεση με το Γενικό: σε παραδείγματα αρχιτεκτονικών ουτοπιών (Ville Radieuse, Non-Stop City, Continuous Monument) εντοπίζεται η σχέση ανάμεσα στο γενόσημο και το υψηλό μέσα από την εμμονική επανάληψη του τύπου. 

Η Ακολουθία Δωματίων προσπαθεί να ενεργοποιήσει με τη γενόσημη χωρική διάρθρωσή της τον υπερβατικό χαρακτήρα του υψηλού, μέσα από την επανάληψη του αρχετυπικού δωματίου των τεσσάρων τοίχων, με τον ταυτόχρονο χειρισμό του φωτός και της κλίμακας. Η οροφή, μέσα από τη δοκιδωτή μορφή της, «απουσιάζει μερικώς» προσομοιάζοντας κατασκευές της υπαίθρου. Στην περίπτωση της Σχολής Καλών Τεχνών της Φλώρινας, τα δωμάτια στερούνται τον αρχετυπικό προσδιορισμό εσωτερικός - εξωτερικός χώρος, καθώς αποτελούν ενδιάμεσες ασαφείς εκδοχές του προτύπου. Οι Συνδέσεις των χώρων εμφανίζονται χαλαρές, καθώς μπορεί να περιηγηθεί κανείς ως πλάνητας στον «λαβύρινθο» ανάμεσα στα διάφορα τμήματα περνώντας από δωμάτιο σε δωμάτιο.

ΔΟΜΗ-ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ
Αν και η διάρθρωση των χώρων επιδέχεται διαφορετικών ερμηνειών και ρυθμίσεων, θεωρήθηκε ως αφετηρία το λειτουργικό πρόγραμμα, ως ένας αρχικός σχηματισμός λίγο πριν μια επόμενη ταξινόμηση. Η κίνηση στο συγκρότημα γίνεται με τη διαμπερή κίνηση πάνω στον άξονα ανατολής-δύσης, ενώ η στεγασμένη υπαίθρια σύνδεση με το κτίριο της Παιδαγωγικής συνεχίζεται με τη διαδοχή κοινόχρηστων χώρων στον άξονα βορρά-νότου. 

Παράλληλα, το πρόγραμμα ταξινομείται σε 7 εγκάρσια τοποθετημένες ενότητες (zoning):
1/ Διοίκηση-Γραφεία, 2/ αίθριο-αναψυχή, 3/ διδασκαλία, 4/ κοινόχρηστες λειτουργίες, 5/ ζωγραφική, 6/ γλυπτική-εργαστήρια, 7/εργοτάξιο, οι οποίες και τέμνουν κάθετα τον κεντρικό άξονα κίνησης.

ΥΛΙΚΟΤΗΤΑ
Προτείνεται η υιοθέτηση του κοινού και χαμηλού κόστους (για τον ελλαδικό χώρο) δομικού συστήματος της δοκού επί στύλου από οπλισμένο σκυρόδεμα και η πλήρωση από εμφανή οπτοπλινθοδομή. Δοκιδωτή οροφή από εμφανές σκυρόδεμα θα παρέχει φυσικό φωτισμό καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας.

ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
Συγκροτείται μία πολύπλευρη στρατηγική βιοκλιματικού σχεδιασμού, που περιλαμβάνει τη βελτιστοποίηση της θερμικής άνεσης στο εσωτερικό του κτιρίου, την ελαχιστοποίηση του κόστους κλιματισμού, την ανακύκλωση ενέργειας και τη διαχείριση των όμβριων υδάτων.

Προτείνεται ένα υβριδικό σύστημα εξαερισμού που επιτρέπει έναν συνδυασμό φυσικού και μηχανικού αερισμού των χώρων, με αυτόματη λειτουργία με αισθητήρες παράλληλα με την ενσωμάτωση μεθόδων ανάκτησης και επανάχρησης του πλεονάσματος ενέργειας, με προσαρμογή της λειτουργίας τους ανά εποχή.

Αρχιτεκτονική μελέτη: Λεωνίδας Παπαλαμπρόπουλος, Γεωργία Συριοπούλου
Structural engineer: Μαρίνος Κάττης
Πολιτικός μηχανικός: Μαρία Μαγείρου

Πανελλήνιος Ανοιχτός Δημόσιος Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός προσχεδίων
Έκταση: 5,600 μ²
Έτος: 2019
Τοποθεσία: Φλώρινα