Περιοχή: Φλώρινα

Έτος: 2019

Αρχιτεκτονικό γραφείο: alias architects, E. M. Buchholz – A. P. Liakopoulos

Ομάδα μελέτης: Edith Buchholz Διπλ. Αρχιτέκτων Μηχανικός, Άρης Λιακόπουλος Διπλ. Αρχιτέκτων Μηχανικός; Μαρία Καλογεράκη Διπλ. Αρχιτέκτων Μηχανικός

Βιοκλιματικός Σχεδιασμός: alias architects

Στατική Μελέτη: alias architects

Εμβαδόν κτιρίου: 4600 τ.μ2.

Εμβαδόν οικοπέδου: 8.268 τ.μ2.

Όροφοι: 2

Το νέο κτιριακό συγκρότημα για τη Σχολή Κάλων Τεχνών στη Φλώρινα καλείται να φιλοξενήσει νέους σύγχρονους χώρους, να τους εμπλουτίσει, καθώς και να δράσει ενοποιητικά με τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου. Το νέο κτίριο παίρνει τη μορφή ενός γλυπτού, εδραιώνοντας ένα νέο ισχυρό τοπόσημο για τη Φλώρινα και την περιοχή. Βασικό ζήτημα που μας απασχόλησε ήταν η δυνατότητα ταύτισης διαφορετικών ατόμων με το νέο αυτό συγκρότημα, η δυνατότητα οικειοποίησης του χώρου από αυτά, αλλά και η τελική σύνθεση ενός νέου χώρου σπουδής, έμπνευσης, δημιουργίας και ταυτόχρονα περισυλλογής.

Ο σχεδιασμός απορρέει από την ιδέα ενός γλυπτού που θα εδρεύει μεταξύ των υφιστάμενων κτιρίων και δυνητικά θα συνδιαλέγεται μαζί τους, ενώ παράλληλα θα ακολουθεί την τοπογραφία του οικοπέδου. Ένα κτίριο γλυπτό δρα ως σύμβολο ισχυρό σε μορφή και νόημα, ικανό να προάγει την παραγωγή της τέχνης. Τα κενά που προκύπτουν συμπληρώνονται με πράσινους και υπαίθριους χώρους, που συγκροτούν το γλυπτό στο αρχικό του σχήμα. Η τελική διαμόρφωση του κτιρίου προκύπτει από τη σφυρηλάτηση ενός άμορφου όγκου με στόχο την παραγωγή χώρου, που θα συντίθεται από καλλίγραμμες καμπύλες, ευθείες, εσοχές και προεξοχές, και θα συνδυάζει τον ρυθμό και την ένταση που πηγάζει από τη δυναμικότητα της μορφής του, με την αίσθηση ηρεμίας που προκύπτει από την ισορροπία της σύνθεσης.

Αρχιτεκτονική σύνθεση_χωροθέτηση

Το  κτίριο αναπτύσσεται γύρω από μία διαδρομή με ένα καλλιτεχνικό ρέμα, η οποία έχει ως σημείο αφετηρίας την κεντρική είσοδο – φουαγιέ και διακλαδώνεται γύρω από την  πλατεία, ένα κεντρικό αίθριο που συνδέει τους κοινόχρηστους χώρους με αυτούς των εργαστηρίων και των αιθουσών. Η είσοδος – φουαγιέ συνδέει τους χώρους του ισογείου, ενώ παράλληλα αναπτύσσεται και γραμμικά καθ΄ ύψος, για να διαμορφώσει έναν αμφιθεατρικό χώρο συνάντησης των φοιτητών. Το κτίριο οργανώνεται λειτουργικά από έναν ορθογωνικό κάνναβο, ο οποίος επεκτείνεται γύρω από το κεντρικό αίθριο σε τέσσερεις τομείς. Τον ανατολικό με χώρους για το κοινό, γραφεία και χώρους εργασίας προσωπικού, τον νότιο τομέα όπου συγκεντρώνονται οι δύο είσοδοι, με τους χώρους υποδοχής, το καφέ και το αμφιθέατρο, καθώς και τον δυτικό και τον βόρειο τομέα όπου βρίσκονται τα εργαστήρια. Οι χώροι των εργαστηρίων εκτονώνονται και στους ημιυπαίθριους χώρους και τις αυλές, οι οποίοι παίρνουν τη μορφή του αίθριου και προκύπτουν από την υποχώρηση των όψεων στο βόρειο και το νότιο τμήμα του κτιρίου. Με αυτήν τη σχεδιαστική χειρονομία εντείνεται ο διάλογος μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού χώρου, και εξασφαλίζεται ο επαρκής φυσικός φωτισμός στον χώρο των εργαστηρίων και των αιθουσών διδασκαλίας.

Στον σχεδιασμό του τοπίου ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στη δημιουργία χώρων με διαβάθμιση στην ιδιωτικότητα και διαφοροποίηση ύφους μέσω εναλλαγών στο ύψος, την πυκνότητα και το είδος των φυτεύσεων, παρέχοντας έτσι διαφορετικές χωρικές συνθήκες τόσο για τη συγκέντρωση του κοινού όσο και για την ατομική απομόνωση και μελέτη. Η ήπια εναλλαγή τού χαρακτήρα του υπαίθριου χώρου εκφράζεται ως μια συνέχεια του γλυπτικού σχήματος που εκτονώνεται προς τα έξω.

Στον εξωτερικό χώρο διαμορφώνεται μία κεντρική αυλή – πλατεία που διαχωρίζεται από τον κοινόχρηστο χώρο, αποτελεί σημείο εκκίνησης των διαδρομών προς τις εισόδους του κτιρίου, λειτουργεί ως σημείο συγκέντρωσης για τους χρήστες και δρα ενοποιητικά για τις δύο κεντρικές εισόδους του κτιρίου. Η πλατεία περιστοιχίζεται από κολόνες που εναλλάσσονται σε πλάτος και απόσταση, ακολουθώντας τον ρυθμό που έχουν τα ανοίγματα και οι εσοχές του νέου κτιρίου, και προσφέρει έναν ατμοσφαιρικό χώρο, σκηνογραφικού σχεδόν χαρακτήρα, όπου συμβαίνουν πολλαπλές δραστηριότητες (εργαστήρια, καφέ, εκθέσεις και παραστάσεις).

Βιοκλιματική προσέγγιση

Μεγάλη έμφαση δόθηκε στη βιοκλιματική σχεδίαση και την ενεργειακή αυτονομία του κτιρίου, το οποίο προσανατολίζεται προς τον Ισημερινό για την επίτευξη του βέλτιστου ηλιασμού και αερισμού του, ενώ ταυτόχρονα προτείνεται ένα σύστημα διασφάλισης διάχυτου φωτισμού. Τα επίπεδα δώματα φυτεύονται για την επίτευξη της απαραίτητης θερμομόνωσης, και ταυτόχρονα χρησιμοποιούνται για τη συλλογή βρόχινου νερού που αποθηκεύεται σε υπόγειες δεξαμενές και αναδιανέμεται για το πότισμα των υπαίθριων χώρων. 

Location: Florina

Year: 2019

Architectural office: alias architects, E. M. Buchholz – A. P. Liakopoulos

Project team: Edith Buchholz Dipl. Eng. Architect, Aris Liakopoulos Dipl. Eng. Architect, Maria Kalogeraki Dipl. Eng. Architect

Environmental Design: alias architects

Structural Design: alias architects

Building Constructed Area: 4600 m2

Site area: 8.268 m2

The new building for the School of Fine Arts in Florina is called upon to host new modern spaces for the next generation of artists, but also aspires to enrich and unify the existing spaces of the University. The new building takes the form of a sculpture, establishing a new powerful landmark for Florina and the region. A key issue that we were concerned with, was the ability for different people to identify with this new building, and to become familiar with it, but also the final composition of a new space for study, creativity and meditation.

The building originates from the idea of a sculpture that will be located between the existing buildings while following the topography of the site. A sculpture building, acting as a powerful symbol in form and meaning, capable of promoting the production of art. The resulting gaps are filled with green and outdoor spaces that make up the sculpture in its original form. The building results from the forging of an amorphous volume with the aim of producing a space composed of calligraphic curves, orthogonal spaces, recesses and protrusions, combining the rhythm and intensity emanating from its form with the sense of calm that results from the balance of the composition.

Architectural Composition_Operating program

The building's operating program develops around a path - artistic stream, with a foyer as the starting point to reach the square, a central patio that connects the public areas with those of the laboratories and the halls. The building is functionally organized by a rectangular grid, which is developed around the central atrium in four areas, the east with public spaces, offices and staff work areas. In the south area are the two entrances, with reception, coffee and amphitheater, while in the west and north areas are the laboratories and with the courtyards as outdoor work areas. The workshops are expanded to the semi-open spaces and courtyards that take the form of the atrium and result from the receding facades to the north and south of the building. This design gesture enhances the dialogue between indoors and outdoors spaces and provides adequate natural lighting in the workshops and classrooms.

The landscape design is focused on the creation of privacy-graded and style-varying spaces by alternating the density and the type of plantings, thus providing differentiated spaces for both concentration and isolation. The gentle alteration of the character of the open space is expressed as a continuation of the sculptural shape that extends outward. The main square is the starting point of all the paths to the entrances of the overhead buildings, and acts as a unification point for the two main entrances of the building. The square is surrounded by columns, alternating in width and distance, following the rhythm of the openings and recesses of the new building. The square offers an atmospheric, almost scenic space where multiple activities (workshops, cafes, exhibitions and performances) take place.

Bioclimatic Approach

Great emphasis was placed on the bioclimatic design, sustainability and energy autonomy of the building, which is oriented towards the South in order to achieve optimum sunlight and ventilation, while at the same time a system for the creation of diffused  lighting is proposed. Flat roofs are planted to achieve the necessary thermal insulation and at the same time they are used to collect rainwater stored in underground tanks and redistributed for outdoor watering.