Uploaded by: Archetype Editor
ΠΕΡΙΟΧΗ:
Λαμία, Ελλάδα
Το νέο Πάρκο Ζωοφιλίας του Δήμου Λαμιέων σκοπό έχει να δημιουργήσει μια νέα σχέση μεταξύ του ανθρώπου, του φυσικού περιβάλλοντος και των ζώων, να βοηθήσει τον άνθρωπο να δραστηριοποιηθεί και να εκφραστεί στο φυσικό περιβάλλον. Για τον λόγο αυτόν, προτείνεται ο σχεδιασμός ενός χώρου του οποίου η κύρια λειτουργία θα είναι η φιλοξενία αδέσποτων ζώων, αλλά παράλληλα θα δίνει τη δυνατότητα στους κατοίκους της πόλης να έρχονται σε επαφή με τη φύση, να εκτονώνονται, να ψυχαγωγούνται, μόνοι ή μαζί με τα ζώα τους.
Ο χώρος φιλοδοξεί να φιλοξενήσει και άλλες δράσεις, όπως σχολικές εκδρομές, ενημέρωση και εκπαίδευση μαθητών, εκθέσεις οικολογικού ενδιαφέροντος, ζώων, τοπικών προϊόντων. Θα μπορούν να οργανωθούν περιοδικές εκθέσεις, φεστιβάλ, γιορτές, προβολές ταινιών, διαλέξεις με κοινό τα μικρά παιδιά, και οι μεγαλύτεροι να μπορέσουν να μάθουν να συνυπάρχουν με τα ζώα και να εξοικειώνονται με αυτά. Ως πόλος έλξης για όσους δεν έχουν στην ιδιοκτησία τους κάποιο κατοικίδιο, θα είναι ο ευρύτερος χώρος, το πάρκο και οι εκδηλώσεις που θα φιλοξενεί.
Εκτός από τη φιλοξενία των αδέσποτων ζώων, θα υπάρχει ειδικός χώρος προσωρινής φιλοξενίας ζώων (ξενοδοχείο) και εκπαίδευσης ζώων. Εντός του διαμορφωμένου χώρου θα υπάρχουν ειδικά περιφραγμένα σημεία, όπου θα μπορούν τα ζώα να αφήνονται ελεύθερα, χωρίς κίνδυνο διαφυγής και χωρίς τον απαραίτητο έλεγχο του ιδιοκτήτη.
ΠΕΡΙΟΧΗ
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα θα σχεδιαστεί ένα πάρκο που συνδυάζει τη φροντίδα, τη λειτουργία, την επιμόρφωση και την εκπαίδευση των ζώων. Και ταυτόχρονα θα καλλιεργεί τη σχέση του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον. Οι ειδικές απαιτήσεις και η εξειδίκευση του χώρου οδηγούν σε μια τυπολογία που σκοπό έχει την ικανοποίηση πλήθους αναγκών και τη σωστή λειτουργία πλήθους δράσεων, με στόχο την ήπια ένταξη όλων των κτιρίων στο φυσικό τοπίο.
Ο χώρος δημιουργίας του πάρκου βρίσκεται κοντά στην τοπική κοινότητα της Λυγαριάς, σε απόσταση 3 χιλιομέτρων από τον Δήμο Λαμιέων. Πρόκειται για μια έκταση 48 στρεμμάτων, εντός των ορίων του Δήμου, ένα οικόπεδο άρτιο και οικοδομήσιμο. Λόγω της μορφής του, το οικόπεδο αποτελείται από δυο ξεχωριστά τμήματα που ενώνονται με μια λωρίδα αγρού. Ο σχεδιασμός του πάρκου θα γίνει στο ένα τμήμα, εμβαδού περίπου 25 στρεμμάτων, με τέτοιον τρόπο ώστε να μην αποκλειστεί το δεύτερο τμήμα και να μπορέσει να χρησιμοποιηθεί σε έναν μελλοντικό σχεδιασμό του Δήμου. Η μακρόστενη μορφή τού οικοπέδου και η πληθώρα των δράσεων που θα φιλοξενήσει, επιβάλλουν μια χάραξη εντός του οικοπέδου που να δημιουργεί ενότητες και να διαχωρίζει χρήσεις, χώρους και λειτουργίες.
ΚΤΙΡΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Το κτιριολογικό πρόγραμμα του Πάρκου Ζωοφιλίας δημιουργήθηκε κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να συμπεριλάβει πληθώρα δραστηριοτήτων, δράσεων και ομάδων σε καθημερινό επίπεδο και σε όλη τη διάρκεια της ημέρας. Κατά τον σχεδιασμό προσπάθησαν να συνδυαστούν τρεις ενότητες: η δημιουργία ενός πρότυπου χώρου φύλαξης-περίθαλψης αδέσποτων ζώων, ενός πάρκου και ενός χώρου περιστασιακής φιλοξενίας, εκπαίδευσης και υιοθεσίας ζώων.
ΚΤΙΡΙΟ 1 (790,00m2)
ΚΤΙΡΙΟ 2 (ΙΣΟΓΕΙΟ: 320,00m2 – ΟΡΟΦΟΣ: 210,00m2 – ΠΑΤΑΡΙ: 95,00m2)
ΚΤΙΡΙΟ 3 (470,00m2)
ΚΤΙΡΙΟ 4 (2500,00m2-265 θέσεων)
Κυνοκομείο που θα περιλαμβάνει, μεταξύ πολλών άλλων, θαλάμους διασποράς σκύλων, εσωτερικούς χώρους άσκησης σκύλων, κοινόχρηστη αίθουσα γάτας και δημόσιο καλλωπισμό.
ΥΠΑΙΘΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Βασική μέριμνα στην αρχιτεκτονική προσέγγιση και οργάνωση του οικοπέδου είναι η σχέση του ανθρώπου και των ζώων με τη φύση και η σχέση του ανθρώπου με τα ζώα. Πρέπει να αισθανθούν ότι βρίσκονται σε ένα φυσικό περιβάλλον και έχουν άμεση σχέση με τα φυτά, τα καιρικά φαινόμενα, την εναλλαγή των εποχών. Κατασκευάζονται κτιριακές μονάδες και σχεδιάζεται ο περιβάλλων χώρος με σκοπό τη φροντίδα των ζώων και την αρμονική συνύπαρξη και συσχέτιση λειτουργιών και δράσεων. Ο χαρακτήρας του πρέπει να είναι καθαρά οικολογικός και εκπαιδευτικός. Είναι ένα κέντρο φροντίδας, ένα κέντρο ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης απέναντι σε ένα κοινωνικά δύσκολο κομμάτι, στο οποίο οι λειτουργίες πραγματοποιούνται παράλληλα, ανεξάρτητα, χωρίς να παρεμβαίνει η μια στην άλλη. Σε αυτό το πλαίσιο θα ακολουθήσει και ο σχεδιασμός και η μορφή των
κτιρίων, προκειμένου να λειτουργήσουν συμπληρωματικά στο τοπίο και να το αναδείξουν. Απαιτείται να προωθούν την εύκολη χρήση, διαχείριση, συντήρηση και καθαριότητα.
Θα δημιουργηθεί ένας χώρος πλήρως ενταγμένος στο φυσικό περιβάλλον και ενεργειακά αυτόνομος, που θα προσφέρει τη μέγιστη φυσική άνεση με την ελάχιστη κατανάλωση ενέργειας. Η χρήση σύγχρονων τεχνολογιών με βιοκλιματικά χαρακτηριστικά θα βοηθήσει στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του πάρκου. Οι ενεργειακές του ανάγκες σε θέρμανση και ψύξη θα καλυφθούν μέσω φωτοβολταϊκών πανέλων στο σύνολο των στεγών των κτιρίων -εκτός εκείνου με το
βατό δώμα-, ανεμογεννητριών, γεωθερμίας, ενισχυμένης θερμομόνωσης κελύφους, εγκατάστασης αντλιών θερμότητας για ψύξη και θέρμανση, σκίασης του κτιρίου και της φύτεσης.
ΚΤΙΡΙΑ
Οι χαράξεις, οι πορείες και η τοποθέτηση των κτιρίων δημιουργούν χώρους ευρείας κυκλοφορίας και χώρους απομόνωσης που θα αφορούν αυστηρά το πρότυπο κυνοκομείο. Δημιουργούνται διαδρομές που θα εξυπηρετούν τους επισκέπτες, τους εργαζόμενους, την τροφοδοσία του πάρκου. Η προσέγγιση σε αυτό θα γίνεται είτε με λεωφορείο, είτε με αυτοκίνητο. Οι επισκέπτες εισέρχονται πεζοί. Εκτός από την κύρια είσοδο των επισκεπτών, θα υπάρχει σχεδιασμός για την κίνηση των
εργαζομένων σε όλους τους χώρους του πάρκου με αυτοκίνητο περιφερειακά και διακριτικά. Συγκεκριμένες πύλες θα απαγορεύουν την είσοδο σε συγκεκριμένα σημεία του πάρκου.
Ουσιαστικά δημιουργούνται τρία κτίρια, σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους και σε άμεση επαφή. Ο ογκοπλαστικός σχεδιασμός τους στοχεύει στην ήπια ένταξή τους στο ευρύτερο φυσικό περιβάλλον, προωθώντας την αρχιτεκτονική του τοπίου και την ήπια προσαρμογή των όγκων στο φυσικό περιβάλλον. Το πρώτο, που βρίσκεται κοντά στην είσοδο του οικοπέδου, είναι το κτίριο το οποίο θα φιλοξενεί τον μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων και τον μεγαλύτερο όγκο δραστηριοτήτων. Πρόκειται για ένα κτίριο ανοικτό προς το κοινό, που τοποθετείται κοντά στην είσοδο του πάρκου. Το δεύτερο κτίριο, που βρίσκεται στο κέντρο του οικοπέδου και στο κέντρο της σύνθεσης των τριών κτιρίων, ξεχωρίζει όσον αφορά το ύψος του και ορίζει τον σημαντικό του ρόλο. Είναι το βασικό κτήριο του πρότυπου κυνοκομείου που περιλαμβάνει τις βασικές λειτουργίες φροντίδας και περίθαλψης των αδέσποτων ζώων. Το τρίτο σε σειρά κτίριο, απομονωμένο σε σχέση με τα άλλα δυο, φιλοξενεί το ξενοδοχείο
ζώων και το εκπαιδευτήριο του πάρκου. Αναπτύσσονται στο κέντρο του οικοπέδου, δημιουργώντας μια ισορροπία ανάμεσα στον δημόσιο και ιδιωτικό χαρακτήρα του πάρκου. Και οι τρεις όγκοι έχουν κοινό σχεδιασμό και ογκοπλαστική μορφή, προκειμένου να αποτελούν μια ενότητα που οργανώνει τον χώρο και σέβεται το περιβάλλον.
Στο νοτιότερο τμήμα του οικοπέδου οργανώνονται οι χώροι φιλοξενίας των αδέσποτων ζώων. Πρόκειται για το βασικότερο τμήμα της λειτουργίας του πάρκου, κάτι που δικαιολογείται από την έκτασή του. Τόσο οι χώροι διαμονής όσο και οι χώροι άσκησης είναι κατά τέτοιον τρόπο σχεδιασμένοι, ώστε να επιτρέπουν την επικοινωνία μεταξύ των ζώων και την επαφή με το φυσικό περιβάλλον. Παράλληλα, σε άμεση επαφή με τις κτιριακές μονάδες υπάρχουν ελεύθεροι χώροι, κατάλληλα περιφραγμένοι για την ελεύθερη άσκηση των ζώων.
ΦΥΤΕΥΣΗ-ΦΥΣΙΚΑ ΥΛΙΚΑ
Ο σχεδιασμός του περιβάλλοντα χώρου στο Πάρκο Ζώων του Δήμου Λαμίας δε στοχεύει αποκλειστικά στη βελτίωση του αισθητικού αποτελέσματος. Η τοποθέτηση φυσικών υλικών, φυτών, δέντρων, θάμνων και του υδάτινου στοιχείου, με βάση συγκεκριμένα χαρακτηριστικά όπως θέση, ύψος, πλάτος, χρώμα ανθών και φύλλων, σχήμα και πυκνότητα, θα συμβάλουν στην επίλυση ζητημάτων που θα δημιουργηθούν μέσω των πολλών και διαφορετικών λειτουργιών που θα φιλοξενήσει το πάρκο. Ο σχεδιασμός του περιβάλλοντα χώρου χαρακτηρίζεται από την απλότητα των γραμμών και τη γλυπτική αίσθηση του χώρου. Η επιλογή των χρωμάτων –φωτεινά και διαυγή– δημιουργούν έντονες αντιθέσεις. Για τον σχεδιασμό όλου του πάρκου θα επιλεγούν υλικά με γνώμονα την έκταση, το κλίμα και το μικροκλίμα της περιοχής, τη λειτουργικότητα και την τοποθεσία.
Παράλληλα επιλέγεται η χρήση του ξύλου και της πέτρας σε επίπεδο εδάφους και περίφραξης, της άμμου και του νερού ως υλικών που δημιουργούν παράλληλες δράσεις για τα ζώα. Προστίθενται το χαλίκι για τους διαδρόμους και την άθληση των ζώων σε διαφορετικά μεγέθη και χρώματα, τα βότσαλα, οι κυβόλιθοι. Επιλέγεται ο συνδυασμός πληθώρας υλικών, που θα
δημιουργήσει ένα αισθητικά άρτιο αποτέλεσμα με ενδιαφέρον οπτικό, ισορροπία και θα συνδυάσει το σύνολο των αισθήσεων.
ΕΡΓΟ: ΠΑΡΚΟ ΖΩΟΦΙΛΙΑΣ (2020)
Μελετητές: Μαριαστέλλα Γεωργούση, Αρχιτέκτων Μηχανικός - Μανώλης Διτσούδης, Φοιτητής Αρχιτεκτονικής Σχολής Ιωαννίνων
Μπορείς να καταχωρήσεις το έργο σου με έναν από τους τρεις παρακάτω τρόπους: