Η υφιστάμενη πετρόχτιστη κατοικία στα Μανιάτικα του Πειραιά αγοράστηκε εξαρχής από ιδιώτη προς εκμετάλλευση. Ζητήθηκε ο σχεδιασμός τεσσάρων αυτόνομων οικιστικών ενοτήτων (micro-apartments) 30-45τμ, αναφερόμενων κατά βάση σε φοιτητές ή ψηφιακούς νομάδες, με κοινόχρηστους παράλληλα υπαίθριους χώρους για την καλλιέργεια του co-living.

Το αρχιτεκτονικό γραφείο Χάρης Παπαϊωάννου & Συνεργάτες, ανέλαβε το σχεδιασμό, την επιμέλεια της έρευνας αγοράς και την παρακολούθηση της υλοποίησης.

Πρόκληση για το σχεδιασμό, αποτέλεσε αρχικά το πώς μέσα σε λίγα τετραγωνικά μπορούν να δημιουργηθούν όλες οι απαραίτητες ποιότητες χώρου που να κάνουν τα διαμερίσματα εργονομικά και ευχάριστα στη χρήση/κατοίκησή τους και κατά δεύτερον το πώς θα δημιουργηθεί η συνομιλία παρελθόντος- παρόντος με ένα σύγχρονο αισθητικό αποτέλεσμα, διατηρώντας υφιστάμενα στοιχεία.

Έμπνευση για το καθένα από τα 4 διαμερίσματα, αποτέλεσαν τα 4 στοιχεία της φύσης, ο αέρας, το νερό, η γη, και η φωτιά, όπου βάσει αυτής της αντιστοίχισης, διαμορφώθηκαν οι χρωματικές παλέτες, οι υφές των χώρων καθώς και η ονοματοδοσία τους. Έτσι, μετατρέπονται από χώρους διαβίωσης σε χώρους αφήγησης.

Το πρώτο διαμέρισμα το οποίο συμβολίζει τον αέρα, τον ουρανό και τα χρώματα της αυγής, ονομάστηκε Αιολίς.

Το δεύτερο διαμέρισμα, εμπνευσμένο από το νερό και τα λουλούδια του νερού, τα νούφαρα, ονομάστηκε Νηρηίς.

Το τρίτο διαμέρισμα, ονομάστηκε Ολίβια, συμβολίζοντας τη γη, τις αδρές υφές και το ελληνικό σύμβολο της ελιάς.

Τέλος, το τέταρτο διαμέρισμα το οποίο ονομάστηκε Λάβα, συμβολίζει το πιο επιθετικό στοιχείο, τη φωτιά.

Οργάνωση των χώρων: 

Η είσοδος στα 4 διαμερίσματα πραγματοποιείται μέσω ενός υπαίθριου διαδρόμου, ο οποίος καταλήγει στην κοινόχρηστη αυλή.

Όσον αφορά τη διαρρύθμιση του εσωτερικού χώρου, οι αναλογίες του υφιστάμενου κτίσματος και κυρίως το μεγάλο εσωτερικό καθαρό ύψος των 3,75μ., υπαγόρευσε την καθ’ ύψος εκμετάλλευσή του με τη διαμόρφωση ανοιχτών μεταλλικών παταριών, για τη χωροθέτηση των ιδιωτικών χώρων-υπνοδωματίων.

Οι κοινόχρηστοι χώροι αντίθετα, εντοπίζονται στο επίπεδο του ισογείου, όπου παρόλο τον περιορισμό των τετραγωνικών, δόθηκε ιδιαίτερη σημασία στη διαμόρφωση άνετων και πολυλειτουργικών καθιστικών. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την άμεση εκτόνωση προς την κοινόχρηστη αυλή, αποτέλεσαν σημαντικές αρχές για την ενθάρρυνση της επικοινωνίας και της συνύπαρξης μεταξύ των χρηστών.

Λόγω περιορισμένου χώρου, δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στη δημιουργία πολυχρηστικών επίπλων με πολλούς κρυφούς αποθηκευτικούς χώρους, για τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση του χώρου. Πιο συγκεκριμένα, στο ισόγειο, σχεδιάστηκαν ντουλάπια τόσο στα χτιστά καθιστικά τα οποία είναι ανοιγόμενα στο επάνω μέρος τους, όσο και κάτω από τις σκάλες. Στους ημιωρόφους, επενδύθηκαν επιλεκτικά κάποιοι τοίχοι με ξυλουργικές κατασκευές αποθήκευσης, επιχρωματισμένες στο χρώμα των τοίχων, ώστε να μην ξεχωρίζουν και να ακολουθούν τη μονοχρωματική αντιμετώπιση των ημιωρόφων.

Υλικά- Υφές:

Με πρόθεση διατήρησης και ανάδειξης των αρχικών στοιχείων του χώρου, η αποκάλυψη της υφιστάμενης λιθοδομής του κτίσματος, αποτέλεσε μία από τις βασικές αρχές του σχεδιασμού.

Για τη διαμερισμάτωση του χώρου χρησιμοποιήθηκε ξηρά δόμηση, ενώ ως υλικό επίστρωσης του δαπέδου του ισογείου, επιλέχθηκε σε όλα τα διαμερίσματα, η πατητή τσιμεντοκονία, σε χρωματισμό που εντοπίζεται στη χρωματική παλέτα της λιθοδομής, ώστε η ενιαία και λεία αυτή επιφάνεια να αναδεικνύει περισσότερο τους πετρόχτιστους τοίχους.

Παράλληλα, επιδιώκοντας την ανάμνηση της αρχικής μορφής, οι διακοσμητικές γύψινες ροζέτες στις οροφές μπετόν, διατηρήθηκαν και επιχρωματίστηκαν ώστε να ακολουθούν τη μονοχρωματική προσέγγιση των ημιωρόφων του κάθε διαμερίσματος.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΡΓΟΥ

Iδιοκτήτης: Ιδιώτης

Θέση: Μανιάτικα, Πειραιάς

Αρχιτεκτονική μελέτη – επίβλεψη: Χάρης Παπαϊωάννου & Συνεργάτες Ο.Ε.

Υπεύθυνος έργου: Αλεξάνδρα Βούζα

Συντονισμός κατασκευής: Χαρίσιος Καφτεράνης

Ομάδα μελέτης: Χάρης Παπαϊωάννου, Αφροδίτη Τσουκαλά, Αλεξάνδρα Βούζα, Μαριλίζα Καμπόλη

Παρουσίαση: Χάρης Παπαϊωάννου, Αλεξάνδρα Βούζα

Φωτογραφίες: Χάρης Παπαϊωάννου, Αλεξάνδρα Βούζα

Συνολικό ωφέλιμο εμβαδόν χώρου: 150,55τμ.

Χρόνος μελέτης: 2022

Χρόνος κατασκευής: 2023-2024

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ – ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ

Δάπεδα – Επιστρώσεις: Berling, Plastino

Πλακίδια - Εξοπλισμός λουτρών: Λακιώτης Α.Ε., Ebagno, Leroy Merlin, Flobali

Ηλεκτρισμός – Φωτισμός: Legrand, Viokef, Meidanis

Ξυλουργικά – Μελαμίνες: Egger

Βαφές: Vitex

Κουφώματα αλουμινίου: Etem

Πόρτες ασφαλείας: Βέλιας Τεχνική

Έπιπλα: Mexil, Jysk

Ειδική κατασκευή – Δίχτυ ασφαλείας: Helnet S.A.

Pocket Apartments is a small-living project, located on the ground floor of an existing stone-built residence in Maniatika, Piraeus.

Meeting the client’s vision of designing four autonomous, cozy and functional residential units (30-45 sq.m), addressed to university students or digital nomads, the new venture mainly focuses on redefining daily life in a small footprint.

The architectural firm “Harry Papaioannou & Associates” undertook the design, the research and the supervision of the implementation.

The design challenge firstly was finding the best way to accommodate, within a few square meters, functional, ergonomic and pleasant to live-in homes, ensuring the comforts that every home can offer today and secondly creating a new architectural identity through combining existing elements with a modern aesthetic.

Inspired by natural elements, the colour accents and materials of each apartment were carefully chosen to match this concept.

Apartment Aiolis: The first apartment is reflecting the ethereal elements of air, sky, and the vivid hues of dawn.

Apartment Niriis: The second apartment is inspired by the serenity of water and water lilies.

Apartment Olivia: The third apartment symbolizes earth and natural, raw textures.

Apartment Lava: The fourth apartment, was named after the intense element of fire.

Spatial Organization

The project focused on dividing the existing ground floor dwelling into 4 micro apartments. To optimize interior space, the proportions of the existing building and especially the clearance height of 3.75m dictated to repurpose unused vertical space, and create a industrial-mezzanine construction, to accommodate private spaces. Main living areas (living room, kitchen, bathroom and study area) are located on the ground floor level. Therefore, a shared outdoor co-living space was designed to engage tenant’s social interaction and create a micro-community.

Due to limited space, the challenge was to create multi-purpose carpentry furniture with clever solutions, to maximize storage. For each apartment, custom made furniture pieces formed the staircase.

Materials & Textures

One of the main aims of the renovation was to recover and highlight the existing building's original elements, so by removing the old plaster, the original stone walls were revealed to become the main protagonists. Old ceiling's gypsum rosettes were pointed out and painted with the ceiling's colour, to follow the monochromatic approach.

Therefore, in order to speed up construction and optimize flexibility, dry materials like plasterboards were used, while forged cement floor was used in various colours according to each apartment’s unique style.