Uploaded by: Archetype Editor
ΠΕΡΙΟΧΗ:
Παγκράτι, Αθήνα, Ελλάδα
Η επιχειρηματική δραστηριότητα της αντιπαροχής που διαμόρφωσε τις Ελληνικές πόλεις, χρησιμοποίησε τον τύπο του αστικού πολυώροφου κτιρίου, της Αθηναϊκής πολυκατοικίας. Οι διαστάσεις των οικοπέδων που χρησιμοποίησε η παραπάνω διαδικασία έπρεπε να ικανοποιούν τα μεγέθη που εξυπηρετούν την εμπορευματική διαδικασία. Η επιλογή αυτή είχε ως αποτέλεσμα τη διατήρηση, μέχρι σήμερα, άχτιστων μικρών οικοπέδων, κι εγκαταλελειμμένων -πολλές φορές- σπιτιών, διάσπαρτων στον πυκνοδομημένο ιστό της πόλης. Το οικόπεδο της οδού Ευφράνορος, εμβαδού μόλις 119τ.μ. και σχεδόν τριγωνικού σχήματος, ήταν ό,τι είχε απομείνει από το κατεδαφισμένο τριώροφο προπολεμικό κτίριο, ίχνη του οποίου παρέμεναν αποτυπωμένα πάνω στις μεσοτοιχίες των δύο όμορων πολυκατοικιών. Αν το οικόπεδο αυτό ήταν, όπως φαίνεται, ασύμφορο για τον τυπικό εργολάβο, από την άλλη αποτελούσε μια πρόκληση για τον σχεδιασμό ενός νέου κτιρίου μικρών κατοικιών που θα αναπτύσσονταν καθ’ ύψος.
Το κτίριο της οδού Ευφράνορος αναπτύσσεται σε 6 στάθμες υπεράνω του ισογείου, με μία κατοικία ανά όροφο. Οι δύο τύποι κατοικιών που περιλαμβάνει, 60τ.μ. και 68τ.μ., οργανώνονται με τρόπο ώστε οι μεγαλύτερες από αυτές, στον 2ο, 3ο και 4ο όροφο, να συγκροτούν διακριτό όγκο που προβάλλει υπό γωνία προς την πλευρά του ακαλύπτου. Σε αντίθεση με την εικόνα της παλιάς γειτονιάς του Παγκρατίου, με τα ακουμπισμένα στο φυσικό ανάγλυφο του εδάφους σπίτια, η σημερινή εικόνα έχει δραματικά αλλάξει, με τον πυκνοδομημένο ιστό των ψηλών πολυκατοικιών να κυριαρχεί. Επιλέγεται η συμπλήρωση του συνεχούς μετώπου του δρόμου και δημιουργείται η αίσθηση της «αιώρησης», με την απόφαση να αφεθεί η στάθμη της εισόδου ως στεγασμένος υπαίθριος χώρος που ενοποιεί οπτικά τον δρόμο με τον μικρό ακάλυπτο χώρο του κτιρίου, αλλά και τους υπόλοιπους ακάλυπτους χώρους που υπήρχαν στην καρδιά του πυκνοδομημένου οικοδομικού τετραγώνου. Το καμπύλο μπλε κλιμακοστάσιο ορίζει και διαφοροποιεί το κτίριο από την παρακείμενη πολυκατοικία, σαν ένα είδος στροφέα που, σηματοδοτώντας την κατακόρυφη κίνηση, μεταφέρει στην πλευρά του δρόμου την αποκλίνουσα από την κάθετο στην οικοδομική γραμμή πλευρά του τριγωνικού οικοπέδου. Η δημιουργία μιας δεύτερης όψης -από τον 2ο όροφο έως και το δώμα- με τα ξύλινα καφασωτά, εντείνει την αίσθηση της «αιώρησης». Η αναδίπλωση της όψης στο δώμα μετεξελίσσεται σε πέργκολα που προσφέρεται σε χρήση όλων των ενοίκων, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν την πανοραμική θέα της πόλης και τα δύο χαρακτηριστικά τοπόσημά της: τον Παρθενώνα και τον Λυκαβηττό.
Η διερεύνηση της οργανικής σχέσης αρχιτεκτονικής και τέχνης επιχειρείται με την ένταξη επιλεγμένων γνωστών μορφών από το έργο του Αλέκου Φασιανού. Οι μορφές αυτές, στο ισόγειο και το δώμα, είτε εντάσσονται αυτόνομα είτε χρησιμοποιούνται ως στοιχεία τονισμού των ορίων του κτιρίου. Η αλλαγή της χρήσης, που υπαγορεύτηκε από τον εργοδότη, έδωσε την ευκαιρία σχεδιασμού του εξοπλισμού και των επίπλων των ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων από κόντρα-πλακέ που αφήνεται στο χρώμα του, με σημειακή τη χρήση χρώματος που διαφοροποιείται ανά όροφο.
Ιδιαίτερη μέριμνα έχει ληφθεί για τα βιοκλιματικά χαρακτηριστικά των διαμερισμάτων. Τα ξύλινα καφασωτά της όψης που αναφέρθηκαν, πέραν της προφανούς ηλιοπροστασίας, δημιουργούν ένα δεύτερο επίπεδο, πέραν της οικοδομικής γραμμής, ένα φίλτρο που προστατεύει από την όχληση της πόλης. Τα καφασωτά είναι κινητά (συρόμενα) και εισάγουν ένα στοιχείο διαρκούς μεταβλητότητας της όψης μέσα στον χρόνο.
Η κατασκευή είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα που αφήνεται ανεπίχρηστο και άβαφο, τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά, ενώ εκτεταμένη είναι και η χρήση μεταλλικών στοιχείων. Τα δάπεδα των εσωτερικών χώρων είναι από μάρμαρο, ενώ στο ισόγειο υπάρχουν πελεκημένα δάπεδα γαρμπιλοδέματος. Τα επιχρίσματα, όπου χρησιμοποιούνται, είναι πελεκημένα αρτιφισιέλ, είτε λευκά είτε χοντροκόκκινα, με έγχρωμα αδρανή μέσα στη μάζα του κονιάματος.
Αρχιτέκτονες: Δημήτρης Ησαΐας – Τάσης Παπαϊωάννου
Συνεργάτες Αρχιτέκτονες: Αθηνά Θεοδωροπούλου, Έλλη Σπάνια
Στατική Μελέτη: ΕΠΙΛΥΣΗ: Παπαθανασίου-Παπαθεοδώρου ΟΕ
Ηλεκτρομηχανολογική Μελέτη: ΔΕΚΤΗΣ σύμβουλοι μηχανικοί ΑΕ
Κατασκευή: STEPSIS ATE
Μελέτη: 2015 / Ολοκλήρωση Κατασκευής: 2019
Φωτογραφίες: Γιώργης Γερόλυμπος
Μπορείς να καταχωρήσεις το έργο σου με έναν από τους τρεις παρακάτω τρόπους: