ΠΕΡΙΟΧΗ:
ΑΝΩ ΛΙΟΣΙΑ, Ελλάδα
ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ:
Ιούλιος 2009 - Αύγουστος 2009
Στα πλαίσια ενός σχεδίου αναδιαµόρφωσης της περιοχής των Άνω Λιοσίων και µιας προσπάθειας να αξιοποιηθούν τα αστικά κενά δηµόσιου χαρακτήρα στον ευρύτερο πολεοδοµικό ιστό, εντάχθηκε και η πλατεία Κυκλάδων. Η ανάγκη για αυτή τη µελέτη προέκυψε αφενός από την ολοένα αυξανόµενη δόµηση, και αφετέρου ως προέκταση της ύπαρξης τριών γειτονικών εκπαιδευτικών κτιρίων. Ζητούµενο είναι η δηµιουργία ενός δηµόσιου χώρου, διαµορφωµένου έτσι ώστε να υποδέχεται όλες τις πιθανές ηλικίες και να προσφέρει δυνατότητες δραστηριότητας και αναψυχής. Ο σχεδιασµός -δεδοµένης της θέσης του οικοπέδου- οφείλει να εξυπηρετήσει στο µέγιστο τις ανάγκες των κατοίκων της περιοχής για αναψυχή ή ψυχαγωγία και να αποτελέσει πόλο έλξης για τα παιδιά, φέρνοντας µε έναν τρόπο ξανά στο φως τις δραστηριότητες που οι παλιότεροι είχαν στις λεγόµενες “αλάνες”, πάντα όµως ενταγµένος σε σύγχρονα πλαίσια και προσαρµοσµένος στα δεδοµένα που ισχύουν στην ευρύτερη ζώνη.
Η πλατεία 1229,94 τ.μ αντιμετωπίζεται, ως προς τη μορφή και κατασκευή της, με έναν ιδιαίτερα απλό, βατό και άμεσα αντιληπτό τρόπο. Αρχικά επιχειρείται μια “διαίρεση” με βάση τη λειτουργία σε χώρους στάσης και κίνησης. Οι χώροι στάσης αφορούν διαμορφώσεις καθιστικών και αναψυχής, κερκίδες δυναμικότητας περίπου 150 ατόμων και ζώνες πρασίνου, ενώ οι χώροι κίνησης σχετίζονται με χώρους παιχνιδιού, τμήμα skateboard και “υδάτινες” ζώνες, που οι ίδιες ορίζουν παράλληλα συγκεκριμένες πορείες και κινήσεις στο οικόπεδο. Οι “διαιρούμενοι” τούτοι χώροι απαρτίζουν τμήματα του οικοπέδου -κυρίως στη βορινή πλευρά- που “ανυψώνονται” μερικώς από τις φυσικές τους υψομετρικές στάθμες, με στόχο αφενός τον ξεκάθαρο διαχωρισμό τους από το τμήμα του δρόμου και αφετέρου τη δημιουργία ζώνης “προστασίας” από τον χώρο παιχνιδιού που οργανώνεται στο νοτιοδυτικο τμήμα της πλατείας. Η σταυροειδής χάραξη, που προβάλλεται ως αρχικός συνθετικός χειρισμός του συγκεκριμένου οικοπέδου, συνοδεύεται, πέρα από τα υλικά, από στοιχεία που ορίζουν και σχηματοποιούν τη σύνθεση αυτή.
Τέτοια στοιχεία είναι: Πρώτον, οι δυο χαρακτηριστικοί τοίχοι, ως τα πιο εμφανή διαχωριστικά, που λειτουργούν παράλληλα ως τοίχοι αντιστήριξης, υποδοχείς της υδάτινης ρέουσας ζώνης με ανακυκλώμενο νερό, επιτυγχάνοντας με αυτό τον τρόπο τον δροσισμό. Δεύτερον, η δεντροφύτευση, της οποίας η διάταξη ορίζει και αυτή με τη σειρά της την κίνηση ή τη στάση, αυξάνοντας παράλληλα το πράσινο στην ευρύτερη περιοχή -αναγκαία κίνηση σε οποιαδήποτε σύγχρονη ή επερχόμενη μελέτη που σχετίζεται με διαμορφωμένους κοινόχρηστους χώρους. Τρίτον, τα επιμέρους τμήματα που ορίζονται ως χώροι συγκεκριμένων δραστηριοτήτων, όπως είναι το τμήμα παιχνιδιού, ο χώρος που προορίζεται για skateboard ή το κομμάτι που περιβάλλεται από τις κερκίδες, με σκοπό πέραν των άλλων και τη δυνατότητα διοργάνωσης και πραγματοποίησης μικρών μουσικοθεατρικών παραστάσεων.
Επιπλέον, ένα βασικό χαρακτηριστικό που προτείνεται στη συγκεκριμένη λύση είναι ο τοίχος “πύλη”, ο οποίος μπορεί να αποτελέσει ίσως το πιο ισχυρό στοιχείο της πλατείας, δεδομένου του ύψους αλλά και του σχήματός του, ή ακόμη και της χρήσης ως τοπόσημο για τη γύρω περιοχή. Ως προς τη χωροθέτηση, εκτιμήθηκε ότι η βόρεια πλευρά και ειδικότερα οι Β.Δ. και Β.Α. γωνίες του οικοπέδου προσφέρονται ως οι επικρατέστερες περιοχές του για να υποδεχθούν το κύριο φορτίο προσπέλασης και αυτό είναι που ορίζει τη σταυροειδή χάραξη που αναφέρθηκε παραπάνω. Έτσι, παρά το γεγονός ότι το οικόπεδο είναι ελεύθερα προσβάσιμο από όλη την περίμετρό του, επιλέγονται ωστόσο συγκεκριμένες περιοχές “εισόδου” σε αυτό, ώστε από τη μία να προκύψουν οι επιθυμητοί διαμορφωμένοι χώροι και από την άλλη να δίνεται εύκολα η δυνατότητα πρόσβασης στην πλατεία και σε ΑΜΕΑ.
Η διαφοροποίηση σε χρήσεις και κινήσεις συμπληρώνεται και με την εμφανή διάκριση σε υλικά, χωρίς η επιλογή τους να δυσχεραίνει την κατασκευή της πλατείας. Τα υλικά που προτείνονται είναι: τετράγωνοι κυβόλιθοι σε γκρι χρωματισμό, διάτρητοι κυβόλιθοι, ακρυλικό δάπεδο όμοιο με αυτό τύπου tartan σε άλλο χρωματισμό, beton με επεξεργασία ή μη, και χώμα που είτε συναντάται με φύτευση είτε πατημένο. Ειδικότερα, οι κυβόλιθοι συναντώνται σε χώρους καθιστικών και κίνησης, περιμετρικά του αμφιθεατρικού χώρου, ενώ το ακρυλικό δάπεδο προτείνεται για τον χώρο που περιβάλλεται από τις αμφιθετρικές βαθμίδες, αλλά και για τη ζώνη που προβλέπεται για χρήση skateboard, και τούτο επιλέχθηκε με βάση την ασφάλεια των χρηστών σε περίπτωση πιθανών πτώσεων. Τα παραπάνω υλικά δαπεδόστρωσης επιλέγονται λόγω των φυσικών ιδιοτήτων τους, της εύκολης εφαρμογής αλλά και της αισθητικής που προσφέρουν, αφού διατίθενται σε ποικίλα χρώματα και διαστάσεις.
Μπορείς να καταχωρήσεις το έργο σου με έναν από τους τρεις παρακάτω τρόπους: